เปิดตำนานขายตรงในไทย ปุจฉา! SLM / MLM ใครคือ ต้นตำรับ ??

“ธุรกิจขายตรง”หรืองานเครือข่าย เป็นอีกหนึ่งแขนงอาชีพที่สร้างรายได้อย่างมั่นคง  แต่เชื่อว่าหลายคนคงสงสัยว่าแล้ว “จุดกำเนิดธุรกิจขายตรง” มีประวัติที่มาอย่างไร  บริษัทใดเป็นรายแรกในประเทศไทย  อย่ามัวรอช้าเราไป เปิดตำนานขายตรง ธุรกิจมหัศจรรย์ พร้อมๆกัน!!

ย้อนกลับไปในอดีต การพัฒนาของระบบ MLM ได้ผ่านช่วงเวลามาช้านานกว่า 70 ปี เกิดการพัฒนาของระบบ MLM ผ่านช่วงเวลามาหลายยุคหลายสมัยด้วยกัน  เริ่มตั้งแต่ Wave 1 ช่วงปี พ.ศ.2488 – พ.ศ.2522 เข้าสู่ยุคสร้างฐาน  Wave 2 ช่วงปี พ.ศ. 2523 – พ.ศ. 2532 การเติบโตอย่างก้าวกระโดด Wave 3 ช่วงปี พ.ศ. 2533 – พ.ศ. 2542 เริ่มการกระจายตลาดสู่มวลชน และ Wave 4 ช่วงปี พ.ศ. 2543 เป็นต้นมา ก้าวสูกระแสโลกาภิวัฒน์ โลกทั้งโลกเชื่อมโยงไว้ด้วยกัน

สำหรับธุรกิจขายตรงในประเทศไทย ถือกำเนิดกว่า 40 ปีก่อน  เริ่มจากการที่ บริษัท ทัพเพอร์แวร์ (ประเทศไทย) จำกัด เป็นผู้จำหน่ายผลิตภัณฑ์เก็บอาหารแบบสุญญากาศที่ทำมาจากพลาสติก  เชื่อได้ว่าคนรุ่นคุณพ่อคุณแม่ หรือกลุ่มคนวัย 40 ขึ้นไปน่าจะคุ้นชื่อกันบ้าง หรือบางคนอาจเคยร่วมทำธุรกิจมาแล้ว

โดยใช้วิธีการนำเสนอ ที่เรียกว่า Home Party หรือการขายถึงบ้าน  และจากวิธีการขายอย่างเป็นกันเองยุคนั้นนับว่าได้สร้างกระแสมาก  โดยเฉพาะหมวดกลุ่มแม่บ้าน  คุณผู้หญิงไทยอันเกิดจากตัวสินค้าที่ตรงใจความต้องการ  นำสู่การต่อยอดให้เกิดสีสันภาพบรรยากาศการสาธิตสินค้า ที่สนุกสนานมากขึ้นในการขายสินค้า  อบอวนด้วยรอยยิ้มแห่งมิตรภาพที่ดีงาม โดยใช้วิธีการจ่ายผลตอบแทนให้แก่นักขายแบบชั้นเดียว

ต่อมาในปี 2521 ได้เกิดภาพชัดเจนของการเปิดตัวยักษ์ใหญ่แบรนดเครื่องสำอาง  บริษัท เอวอนคอสเมติคส์(ประเทศไทย) จำกัด ได้ก่อตั้งขึ้น นับเป็นสาขาที่ 22  ของ เอวอน โปรดักส์ อิงค์ และเป็นต้นแบบของ “ตลาดระบบขายตรงแบบชั้นเดียว : Single – level Marketing  หรือ SLM อย่างเต็มรูปแบบในเมืองไทยที่  โดยเน้นขายสินค้าเครื่องสำอาง และผลิตภัณฑ์เสริมความงาม จากการที่สินค้าเจาะกลุ่มผู้บริโภคที่เป็นผู้หญิง จึงทำให้ในยุคก่อน นักขายตรงส่วนใหญ่ จึงเป็นผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย  (*** ปัจจุบันด้วยพิษเศรษฐกิจไทย ทำให้แบรนด์ต้นตำรับ เอวอนสาขาประเทศไทย ได้ปิดกิจการลงเมื่อปี 2559 )

จากนั้น ระบบขายตรงแบบชั้นเดียวได้รับความนิยมเรื่อยมา และในระยะเวลาเกือบ 10 ปีต่อมาก็ถือกำเนิดบริษัทขายตรงระบบการตลาดหลายชั้น MLM  (Multi – level Marketing) เริ่มเข้ามาดำเนินธุรกิจในประเทศไทย

เริ่มขึ้นใน ปี 2530 บริษัท แอมเวย์ (ประเทศไทย) จำกัด ที่เรารู้จักกันดีได้เข้ามามีบทบาทสำคัญกับวงการธุรกิจขายตรง เพราะเป็นเจ้าแรกของการเปิด ตลาดระบบขายตรงแบบหลายชั้น : Multi – level Marketing  หรือ MLM   อย่างเต็มรูปแบบ โดยจำหน่ายสินค้าอุปโภค-บริโภค  ต่อมาก็มีอีกหลายบริษัททยอยเปิดตัวรุกตลาดในไทยทั้งบริษัทต่างชาติและของคนไทย

วันนี้ ธุรกิจขายตรงเมืองไทยเติบโตมีผู้คนมากมายหลั่งไหลเข้าสู่ธุรกิจอย่างต่อเนื่อง มีนักธุรกิจขายตรงอยู่ในระบบจำนวนทั้งสิ้น  11  ล้านคน โดยจุดเด่นขายตรงเพราะเป็น “ธุรกิจอิสระ” มีความน่าสนใจ คือ 1. “ความเท่าเทียมกัน” เปิดโอกาสให้กับคนทุกเพศ ทุกวัย ทุกระดับการศึกษา ทุกฐานะ ทุกสังคม เริ่มต้นจุดเดียวกัน  2. “มีอิสระ” การมีอิสระทางการเงิน และเวลา ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติ  3. “เจ้าของธุรกิจ”ทุกคนสามารถเป็นเจ้าของธุรกิจได้ ด้วยการลงทุนต่ำและมีความเสี่ยงน้อย   4. “ผลตอบแทน” ได้รับผลตอบแทนตามความสามารถ ความขยัน

ปัจจุบัน  อุตสาหกรรมขายตรงไทยมีมูลค่าตลาดรวม ทั้งสิ้นเฉียด 70,000  ล้านบาท เฉลี่ยอัตราการเติบโตตามกระแสตลาดและเศรษฐกิจ หากเป็นยุคเฟื่องฟูก่อนขายตรงมีอัตราการเติบโตอย่างน้อย 10% ต่อปี แต่ด้วยปัจจัยลบหลายประการที่เกิดขึ้น4-5 ปีหลังที่ผ่านมา ทำให้ชะลอการเติบโตอยู่ที่  3-5 % ต่อปี