ต่อยอดอนุรักษ์ภูมิปัญญาผ้าทอ ร.ร.บ้านแม่โต๋-ร.ร.บ้านแม่ยางห้า “ซีพี ออลล์-เซเว่น” สนับสนุนการศึกษายุคใหม่ที่ไม่ได้อยู่แค่ในตำรา ปูทางความรู้ สู่การสร้างอาชีพที่ยั่งยืน

ภูมิปัญญาดั้งเดิม คือสิ่งที่สะท้อนให้เราได้มองเห็นอัตลักษณ์และวิถีชีวิตของผู้คนในอดีตอย่างชัดเจน จึงไม่น่าแปลกใจที่ทุกภูมิปัญญาของบรรพบุรุษจะถูกส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่น เพื่อไม่ให้คุณค่าเหล่านั้นสูญหายไปตามกาลเวลา และด้วยการสนับสนุนของบมจ.ซีพี ออลล์ ผู้บริหาร เซเว่น อีเลฟเว่น และเซเว่น เดลิเวอรี่ ในโครงการสานอนาคตการศึกษาคอนเน็กซ์ อีดี (CONNEXT ED) ได้สร้างแรงขับเคลื่อนสำคัญเพื่ออนุรักษ์ภูมิปัญญาผ้าทอดั้งเดิมของชนเผ่ากะเหรี่ยง “ปกาเกอะญอ” และชนเผ่าม้ง ให้ดำรงอยู่และถูกสืบสานต่อไป ภายใต้โครงการ “ศูนย์การเรียนรู้วัฒนธรรมท้องถิ่นสู่ทักษะอาชีพอย่างยั่งยืน” โรงเรียนบ้านแม่โต๋ และ โครงการ “มหัศจรรย์ผลิตภัณฑ์ผ้าทอมือ” โรงเรียนบ้านแม่ยางห้า เพื่อยกระดับงานฝีมือให้เยาวชน สร้างรายได้ อย่างยั่งยืน พร้อมทั้งรักษาเอกลักษณ์ชาติพันธุ์ให้คงอยู่

นายภูมิ พนันตา ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านแม่โต๋ กล่าวว่า โรงเรียนบ้านแม่โต๋ ได้รับการสนับสนุนการดำเนินโครงการ “ศูนย์การเรียนรู้วัฒนธรรมท้องถิ่นสู่ทักษะอาชีพอย่างยั่งยืน” จากซีพี ออลล์ เนื่องจากอำเภอสะเมิงโดยส่วนใหญ่ประกอบด้วยชนเผ่ากระเหรี่ยง และชนเผ่าม้ง ซึ่งมีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์เช่นการทอผ้าถุง เสื้อผู้หญิง เสื้อผู้ชาย ผ้าโพกหัว ผ้าคลุมไหล่ กระเป๋าเงิน เป็นต้น ซึ่งถือเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่น มีปราชญ์ ชาวบ้านที่สามารถถ่ายทอดองค์ความรู้ให้นักเรียน โดยมีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อขยายผลทั้งในด้านการสืบทอดวัฒนธรรม การเรียนรู้ทักษะการประกอบอาชีพและสร้างรายได้ให้กับนักเรียน จึงเป็นที่มาของโครงการที่ซีพี ออลล์เข้ามาสนับสนุน และส่งเสริมให้เกิดศูนย์การเรียนรู้ ให้นักเรียนสามารถมีวิชาความรู้ ในการประกอบอาชีพทางเลือก

ด้านนายวีระพงค์ ตุ่นแก้ว ผู้จัดการแผนกบำรุงรักษา RDC จังหวัดลำพูน บมจ.ซีพี ออลล์  ในฐานะตัวแทนผู้นำรุ่นใหม่ หรือ School Partner กล่าวถึงการได้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนโครงการสานอนาคตการศึกษา Connext Ed ของซีพี ออลล์ ว่าได้มีโอกาสร่วมพัฒนาโรงเรียนบ้านแม่โต๋ และ โรงเรียนบ้านแม่ยางห้า โดยทั้ง 2 โรงเรียนต่างมีเอกลักษณ์คือ การรักษ์ชนเผ่า หรือความตั้งใจที่จะรักษาวัฒนธรรมทางภาษาและการแต่งกายของชนเผ่าเอาไว้ ผ่านหลักสูตรที่ได้บูรณาการเอกลักษณ์ชาติพันธุ์ไว้ในทุกการเรียนรู้ หนึ่งในนั้นคือการทอผ้าทอมือชุดกะเหรี่ยง และชนเผ่าม้ง ที่คนท้องถิ่นนิยมใส่ในงานประเพณีต่าง ๆ มีทั้งความสวยงามและสื่อถึงคุณค่าภูมิปัญญาดั้งเดิมได้เป็นอย่างดี ประกอบกับสามารถสร้างการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนให้เกิดการอนุรักษ์ร่วมกัน ตั้งแต่นักเรียนถึงปราชญ์ชาวบ้าน จนนำไปสู่การสร้างรายได้ระหว่างเรียน และเกิดการสร้างอาชีพต่อไปในอนาคต

“แรงบันดาลใจในการขับเคลื่อนโครงการคืออยากเห็นเด็ก ๆ เยาวชนรวมถึงโรงเรียนที่ห่างไกล ได้มีโอกาสที่จะยกระดับตัวเองขึ้นมา แม้อาจจะไม่เทียบเท่า แต่อย่างน้อยก็มีแนวโน้มที่ดีขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งโครงการสานอนาคตการศึกษา CONNEXT ED ถือเป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับการเข้ามาต่อยอด สนับสนุนการศึกษาในพื้นที่ห่างไกลได้เป็นอย่างดี” นายวีระพงค์กล่าว

อีกหนึ่งเสียงสะท้อนที่ได้รับการพัฒนาทักษะวิชาชีพจากโครงการศูนย์การเรียนรู้วัฒนธรรมท้องถิ่นสู่ทักษะอาชีพอย่างยั่งยืน “น้องโก๊ะ” เด็กหญิงญาณิสา วุฒิพนาภูมิ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนบ้านแม่โต๋ ได้กล่าวขอบคุณ ซีพี ออลล์ ที่เข้าไปช่วยโรงเรียนให้ดีขึ้น ขอบคุณที่ทำให้ตัวเองและเพื่อนๆ ได้ความรู้หลาย ๆ อย่าง และในอนาคตสามารถเอาไปต่อยอด เป็นอาชีพ เกิดทักษะติดตัวอย่างแน่นอน โดยสิ่งที่ตนได้เรียนรู้จากโครงการนี้ มีทั้งการทอผ้า ได้เรียนรู้วัฒนธรรมของชาวม้งและชาวกะเหรี่ยง ซึ่ง 2 ชนเผ่านี้ต่างก็มีเอกลักษณ์และวิธีการทอผ้าที่มีความแตกต่างกัน มีหลากหลายลวดลายให้เรียนรู้ ทำให้เกิดทักษะที่สามารถนำไปต่อยอดอาชีพ เกิดรายได้แบ่งเบาพ่อแม่ได้อีกด้วย

นางสาวนฤสรณ์ ขันธะสีมา ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านแม่ยางห้า ในฐานะลูกหลานชนเผาที่ได้มีโอกาสกลับมาทำงานรับใช้ชุมชน กล่าวเสริมอีกว่าการทอผ้าเป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมของชนเผ่ากะเหรี่ยง (ปกาเกอะญอ) และเป็นภูมิปัญญาดั้งเดิมที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษจากรุ่นสู่รุ่น เพื่อให้สามารถดำรงอยู่ได้โดยไม่สูญหายไป ซึ่งชนเผ่ากะเหรี่ยง (ปกาเกอะญอ) เดิมจะมีการแต่งกายด้วยชุดกะเหรี่ยงประจำท้องถิ่นในงานประเพณีต่าง ๆ เช่น การเข้าโบสถ์ในวันอาทิตย์ ประเพณีกินข้าวห่อ งานแต่งงาน และงานสำคัญอื่นๆ ซึ่งนักเรียนส่วนใหญ่ของโรงเรียนบ้านแม่ยางห้า เป็นชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง (ปกาเกอะญอ) ดังนั้นทางโรงเรียนจึงได้เล็งเห็นความสำคัญและคุณค่าของการอนุรักษ์วัฒนธรรมท้องถิ่น โดยเฉพาะการทอผ้ากะเหรี่ยงเป็นการสร้างจิตสำนึกให้นักเรียนรักและภูมิใจในภูมิปัญญาท้องถิ่นดั้งเดิมของตนเอง เป็นการฝึกทักษะทางด้านการทอผ้า เพื่อเป็นการสร้างรายได้ในช่วงที่เรียน อีกทั้งเป็นการใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์อีกด้วย

บมจ.ซีพี ออลล์ ผู้บริหาร เซเว่น อีเลฟเว่น และเซเว่น เดลิเวอรี่ หนึ่งในพันธมิตรผู้ร่วมก่อตั้งมูลนิธิสานอนาคตการศึกษา คอนเน็กซ์อีดี (CONNEXT ED) ร่วมขับเคลื่อนแผนงาน 5 เฟส หรือประมาณ 5 ปีการศึกษา ซีพี ออลล์ ยังคงมุ่งมั่นดูแลและยกระดับการศึกษาของโรงเรียนและชุมชนต่าง ๆ เพื่อร่วมสร้างสรรค์และแบ่งปันโอกาสให้เยาวชนไทยอย่างต่อเนื่อง ล่าสุดในเฟสที่ 4 ปีการศึกษา 2564 ต่อเนื่องจนถึง 2565 แม้จะเผชิญกับสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด – 19 บริษัทยังคงเดินหน้าร่วมพัฒนาโรงเรียนเพิ่มเติมอีก 111 โรงเรียน โดยจะสนับสนุนทั้งงบประมาณ องค์ความรู้ อุปกรณ์การศึกษา วัสดุอุปกรณ์ที่จำเป็น พร้อมทั้งส่งบุคลากรในเครือที่ผ่านการพัฒนาทักษะและมีจิตสาธารณะ เข้าไปเป็นผู้นำรุ่นใหม่ (School Partner) เพื่อเป็นคู่คิดช่วยเหลือโรงเรียนต่าง ๆ อย่างใกล้ชิดและต่อเนื่อง ส่งผลให้บริษัทร่วมสนับสนุนงบประมาณพัฒนาโรงเรียน CONNEXT ED สะสมจนถึงเฟส 4 กว่า 500 โรงเรียน